Czym zastąpić naukę na pamięć?

19 kwietnia 2023 r.

„Co usłyszę, zapomnę. Co zobaczę, zapamiętam. Co zrobię, zrozumiem.” (Konfucjusz)

          Zdarza się tak, że Twoje dziecko musi nauczyć się pewnej partii materiału na pamięć. Zazwyczaj nauka języka obcego – słówek, czy wiersza z języka polskiego albo tabliczki mnożenia itp. wymaga tzw. „wykucia na blachę”.  Jednak nauka, to nie tylko kwestia „zakuwania na pamięć”. Nie zawsze też musi być żmudna i monotonna. Jeśli tak będzie za każdym razem, to w końcu pojawi się u dziecka znudzenie, znużenie, a nawet frustracja czy porzucenie wiary we własne możliwości. Warto więc pomóc dziecku i sprawić, aby nauka była przyjemna i efektywna. Co więc można zrobić aby uczyć się łatwiej i skuteczniej, a przy tym z zainteresowaniem pochłaniać nową wiedzę? Czy na pewno wszystkiego trzeba uczyć się na pamięć? Oczywiście kwestia zapamiętywania jest ważna i jest podstawą nauki, jednak warto poznać sposoby i techniki, które w sposób produktywny pomogą przyswoić nowe wiadomości. Nie ma tu magicznych sztuczek, nie ma więc drogi na skróty, każdy też ma różne predyspozycje, jednak warto uatrakcyjniać proces nauki, zwiększać potencjał i możliwości dziecka w tym obszarze.

Jak się uczyć?

• Opowiadanie. Powtarzaj na głos innym albo mów na głos do siebie lub wyimaginowanym osobom. Kiedy opowiadasz innej osobie zwiększasz szansę na to, aby zapamiętać więcej i na dłużej, nawet jeśli rozmówca Cię nie słucha, co ponoć pokazują badania naukowe. Dzieje się tak dlatego, że mózg angażuje inne zmysły (mowa), ale też jednocześnie przetwarza, analizuje i „układa” informacje, aby je potem zakomunikować. Ten dodatkowy wysiłek ułatwia więc zapamiętywanie.
  
• Akronimy (metoda pierwszych liter) np: Moja Wiecznie Zapracowana Mama Jutro Sama Upiecze Nam Placek (Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun).
• Mapa myśli. Graficzne przedstawienie materiału ułatwia nam przyswojenie danego zagadnienia. Zazwyczaj mapa jest tworzona od ogółu do szczegółu, zawiera definicje, wytłumaczenia, połączenia liniami. Pisząc przyswajamy więcej informacji, nasz mózg więcej „zapamiętuje”, a wiedza staje się bardziej uporządkowana.
• Kolorowe notatki, zapiski. Warto pisać odręcznie, a nie na komputerze. Badania udowodniły, że o ile pisanie na komputerze jest zwykle szybsze, o tyle nie działa na naszą korzyść. Zakreślając dodatkowo, to, co zostało napisane, podkreślając, robiąc rysunki, drobne szkice poprawiamy efekt nauki, ta metoda szczególnie polecana jest „wzrokowcom”. Według badań, osoby, które podczas sporządzania notatek rysują, zapamiętują o 30 % więcej. Zwiększa to poziom skupienia, uwaga jest skoncentrowana na kartce, nie ucieka się myślami na inne tematy.
• Krótkie przerwy. Warto je robić. Nasza pamięć nie lubi pośpiechu i presji czasu. Jeśli do nauki jest większa partia materiału należy podzielić ją na części i po każdej z nich zrobić 10 minutową przerwę. Informacje muszą mieć czas, aby się utrwalić.
• Nagrywaj się i odsłuchaj. Ta metoda będzie korzystna dla „słuchowców”.
• Ogranicz dystraktory. Dystraktorami nazywamy wszelkie „zakłócacze” (np. hałas, muzyka, telefon, tv itp.). Ucz się w ciszy, w skupieniu, pracuj nad koncentracją.
• Skojarzenia. Warto sięgać po skojarzenia, nawet te odległe i niepowiązane. Chodzi o to, by umysł je ze sobą kojarzył.
• Stosowanie pomocy audiowizualnych.
• Gry dydaktyczne.
• Analiza przypadków.
• Projekty/Prezentacja graficzna.
• Przyklejane karteczki.
• Ściągawki.
• Jaskrawe mazaki.

         Warto zadbać o zdrowy sen, aktywność sportową oraz dietę naszego dziecka. Dobrze odżywiony organizm za pomocą zdrowego jedzenia, organizm, który jest wypoczęty, pełny sił witalnych, który jest zadbany/zaopiekowany fizycznie, pozwala na lepszą pracę mózgu. Jeśli jednak pojawiły się długotrwałe problemy z pamięcią i kondycją mózgu warto udać się do lekarza lub specjalisty, który pochyli się nad znalezieniem przyczyny.

                  Opracowała: Ilona Śleżewska

Literatura:

Brześkiewicz Z. „Superumysł”

Brześkiewicz Z.”Superczytanie”

Brześkiwiecz Z.”Superpamięć”

Buzan T. „Rusz głową”

Buzan T. „Pamięć  na zawołanie”

Dudley GA. „Jak podwoić skuteczność uczenia się”

Lang G. „Jak być lepszym w szkole”

Łukasiewicz M. ”Sukces w szkole”