
Jak zachęcić dziecko do czytania?
Rodzice, nauczyciele, pracownicy bibliotek namawiają do czytania, niekiedy powtarzając do znudzenia: „ Czytaj, bo tylko w ten sposób przestaniesz robić błędy ortograficzne/ Musisz to przeczytać, inaczej będziesz mieć słabe oceny/Nie będziesz nic umiał, jeśli nie będziesz czytać/ itp.
Wszyscy chcemy, a nawet marzymy o tym, aby dzieci czytały i robiły to chętnie. Niestety nie zastanawiamy się wcale nad tym, co zrobiliśmy lub co robimy aby wzbudzić chęć do książek. Niestety zwykle, biernie czekamy na to, aż dziecko „zmądrzeje” i samo zrozumie, jakie korzyści płyną z czytania książek. Poza tym mamy tendencję, zmuszając do czytania, do narzekania, że dziecko zamiast czytać książki, czas spędza tylko przed telewizorem, telefonem, czy komputerem. Zdarza się nam też, szczególnie w wieku szkolnym do „straszenia” książkami- lekturami szkolnymi – „jeśli nie przeczytasz, nie pozwolę Ci…”
Niestety musimy zastanowić się nad tym, że szantażem, wzbudzaniem strachu, poczucia winy, przymuszaniem do czytania nic nie zrobimy. Takie działania przyniosą odwrotny skutek. Aby dzieci czytały z własnej inicjatywy, chęci, z własnej potrzeby i dla przyjemności muszą mieć do tego odpowiednie wzorce. Dlatego też widok czytających rodziców, rozmawiających o książkach jest przykładem na to, że jest to czynność interesująca, warta uwagi. Musimy pamiętać o tym, że przykład idzie z góry i nasz udział jest bardzo ważny w tym procesie. Naszą postawą czytelniczą, dajemy świadectwo tego, że książki są interesujące, prowokujemy dzieci już od najmłodszych lat do naśladownictwa. Jeśli tego nie robiliśmy, nie należy uznawać, że wszystko stracone. W każdym późniejszym momencie możemy naprawić nasze wcześniejsze zaniedbania, jednak wiadomo, że jest trudniej. Ale trud ten warto podjąć, bo „gra jest warta świeczki”. Czytanie książek pobudza wyobraźnię, wpływa na kreatywność, pobudza twórcze myślenie, poszerza wiedzę, wzbogaca słownictwo, pozwala korzystać z dorobku intelektualnego przeszłych pokoleń, a co za tym idzie rozumieć świat, który istniał, ale także świat, który nas otacza teraz.
Co możemy zrobić, aby nasze dziecko należało do grona czytających z przyjemnością?
Poniżej wskazówki przydatne, dla młodszych ale i starszych dzieci.
-
Daj przykład!
Jeśli rodzice czytają, rozmawiają o fabule, kupują czy wypożyczają nowe książki, pokazują, jak ważne są książki w ich życiu, ile emocji, wrażeń i wiedzy dostarczają, wówczas naturalnie dają dzieciom inspirację. Opowiedz o książce, którą czytasz lub czytałeś, pokaż okładkę, powiedz, co było w niej ciekawego.
-
Zabawy z książką. Wspólne czytanie.
Dopasowujemy tematykę książek do zainteresowań dziecka. Jeśli lubi dinozaury, wybieramy książki o takiej tematyce. Jeśli chętnie ogląda bajkę „Kubuś Puchatek”, wówczas pokazujemy alternatywę w postaci książki. Treść książki musi być dla dziecka ciekawa. Razem z dzieckiem czytamy, opowiadamy sobie nawzajem o tym, o czym przeczytaliśmy. Kiedy czytasz dziecku, wzmocnij swoją narrację, zmieniaj intonację głosu, zadbaj też o mimikę twarzy. To bardzo uatrakcyjni tę czynność. Wcielaj się w bohaterów, czytaj piskliwie, grubym tonem, szeptem lub głośno. Opowiadaj dziecku o tym, co przedstawiają ilustracje, rozmawiajcie o obrazkach. Możecie wspólnie wymyśleć zabawę na podstawie książki, odegrać teatrzyk, zagrać w wymyśloną na podstawie książki grę, zrobić krzyżówkę, quiz, rebus, labirynt albo wspólnie przygotować własną książeczkę. Narysujcie ilustrację, wymyślcie dalszy ciąg historii itd.
Jeśli dziecko jest starsze i samodzielnie czyta, nie krytykuj za czytanie, nie poganiaj, nie zawstydzaj, nie koryguj nieustannie. Bądź cierpliwym słuchaczem i doceniaj to, że dziecko chce czytać samodzielnie. Jeśli się zmęczy, czy znudzi pozwólmy na przerwę.
-
Zadbaj o warunki do czytania.
Dobre oświetlenie, wygodna fotel, kanapa czy pufa to podstawa. Jednak, możesz pozwalać dziecku czytać podczas długiej podroży, w ogródku, w samochodzie, w miejscach, które wybierze sam, dbając przy tym, aby warunki do czytania były jak najkorzystniejsze. Ważne, by nic dziecka nie rozpraszało np. brzęczący telewizor w tle.
-
Nie poddawaj się.
Jeśli dana książka nie spodobała się Twojemu dziecku, wybierz inną. Zachęć do tego, aby samo dokonało wyboru. Twoim zadaniem jest pokazywanie różnych propozycji, poszukiwanie ciekawego tematu.
-
Wybierzcie się razem do biblioteki lub księgarni.
Podyskutuj z dzieckiem, co by chciało wybrać i dlaczego. Takie wspólne wyjścia powinny stać się waszym rytuałem i fajnym sposobem spędzania czasu. Jeśli idziesz z dzieckiem do księgarni, nie każda wizyta musi kończyć się zakupem książki, wystarczy sam fakt obcowania dziecka w takim miejscu, oswajanie z atmosferą księgarń, pokazywanie wyboru książek, oglądanie ich.
Zapisanie się do biblioteki wykształci w nim nawyk korzystania z tej instytucji, szanowania książek, wyszukiwaniem interesujących pozycji itp. Wpływa to też na fakt dowartościowania, dziecko czuje się bardziej dorosłe, wkraczając w czytelniczy świat. Wyrobienie karty czytelniczej, to dla dzieci frajda i namacalna zachęta.
Niekiedy też w bibliotece czy księgarni organizowane są różne spotkania z autorami książek, konkursy czytelnicze, które stanowią ważny aspekt w zainteresowaniu dziecka czytaniem.
-
Sięgnij po popularną serię. Korzystaj z cenionych wydawnictw i księgarni online.
Wybór serii będzie dobrym pomysłem. Jeśli dziecku spodoba się pierwsza część, zachęci to do czytania kolejnych.
Bez wychodzenia z domu również możesz także dziecku pokazać możliwości przeglądania i zapoznawania się z asortymentem książek, kategoriami, forami czytelniczymi, dzięki którym można zapoznać się z opiniami czytelników, zainteresować się jakąś pozycją książkową, skorzystać z doradztwa itd.
-
Zrób miejsce na książki.
Najlepszym sposobem na to, by książki stanowiły ważny element w naszym otoczeniu, aby były czymś ważnym i dostrzeganym, warto, aby znalazły się w strefie naszych ulubionych przedmiotów, z których często korzystamy, czyli wśród naszych np. płyt muzycznych, filmowych, gier, a w przypadku dzieci – najatrakcyjniejszych zabawek i gadżetów. Książki powinny znaleźć swoje miejsce w widocznym miejscu, w zasięgu wzroku i ręki, aby zachęcały do korzystania z nich.
-
Wybierz alternatywę dla książek.
Alternatywą dla książek mogą być czasopisma lub komiksy. Jest to świetna opcja dla dzieci małych ale także nastolatków.
-
„Wieczorki lub dni czytelnicze”.
Wprowadź w domu rytuał czytania. Może to być 15 minut dziennie albo mogą być konkretne dni, kiedy wszyscy domownicy czytają. Pokaż dziecku, że tak jak jest czas na zabawę, czas na naukę, czas na posiłki, czas na telewizję, tak też jest czas na czytanie książek. Czytanie powinno być naturalną czynnością i fajnie jeśli wszyscy domownicy będą w tą czynność zaangażowani.
-
Skorzystaj z e-booka.
Widząc, że dziecko chętnie korzysta z technologicznych urządzeń i nowoczesnych rozwiązań, zaproponuj czytanie książki w formie e-booka. Może to właśnie czytanie na komputerze, tablecie czy specjalnym czytniku będzie bardziej atrakcyjne dla naszego dziecka i będzie jedyną słuszną motywacją do spotkań z fikcją literacką? Warto, by połknęło bakcyla.
Lektury szkolne…nudne???
Tu dochodzimy do momentu, kiedy nasze dziecko jest zmuszane do czytania konkretnych pozycji. Nie oczekujmy, że wszystko będzie chciało czytać, nawet jeśli dotąd czytanie książek było dla niego atrakcyjne. Jednak, czym innym jest własny wybór książki i czytanie dla przyjemności, a czym innym narzucenie, co dziecko musi przeczytać. I tu jest nasza rola, aby wytłumaczyć dziecku, dlaczego warto przeczytać, jeśli na samym początku książka wydaje się dziecku nudna i zupełnie nieinteresująca.
Trzeba dziecko nauczyć obowiązkowości. I wytłumaczyć, że czytanie lektur jest tak samo ważne, jak odrobienie zadania z matematyki. Poprośmy dziecko, aby wytłumaczyło nam dlaczego lektura jest jego zdaniem głupia czy nudna, podyskutujmy na ten temat, wysłuchajmy, dlaczego tak uważa. Musimy w tej rozmowie wykazać, że aby stwierdzić, że książka jest niedostatecznie interesująca, nieprzydatna, jeśli chcemy poddać krytyce, to najpierw musimy ją przeczytać. Nie możemy wyrażać opinii o czymś, jeśli tego nie znamy. Ważną rolę w rozbudzaniu zainteresowań literaturą odgrywają rozmowy
i dyskusje na temat przeczytanych książek. Uczmy dziecko argumentacji na podstawie zdobytej wiedzy, a nie tylko bezpodstawnego oceniania.
Drodzy Rodzice!
Przed nami dużo pracy w tym zakresie. Nasze podejście i zaangażowanie to droga do sukcesu, jaki możemy odnieść w zachęcaniu dziecka do czytania. A więc Rodzice – książki do rąk! Miłej lektury!
Polecane linki:
-
https://biblioteka.pl/files/download/7278 – Zachęcamy do czytania
-
https://biblioteka.pl/files/download/6056 – Ciekawostki o książkach i literaturze
-
https://biblioteka.pl/files/download/5225 – Zalety książki
-
https://biblioteka.pl/files/download/5393 – Książkowe ciekawostki
-
https://biblioteka.pl/files/download/5205 – Ciekawostki ze świata książki
Opracowała:
Ilona Śleżewska
Leave a Comment
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.