Co to są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Drodzy Rodzice!

 

Dzieci w wieku szkolnym stają przed ogromną ilością wyzwań, co niejednokrotnie bywa dla nich sporym obciążeniem. Skupienie, koncentracja, zapamiętywanie nowych rzeczy, nauka materiału szkolnego, a także umiejętność radzenia sobie z obowiązkami, to bardzo ważne aspekty w życiu uczniów. Każdy dzień może przynieść nowe wyzwania, z którymi muszą się zmierzyć, a trudnościom stawić czoła. Wiedza uczniów jest nieustannie sprawdzana oraz poddawana ocenie. Lata edukacji szkolnej mają niebagatelny wpływ na kształtowanie osobowości dziecka. Wszystkie przeżycia szkolne, zarówno te pozytywne w postaci sukcesów, ale i te negatywne w postaci problemów czy porażek przyczyniają się do kształtowania sylwetki psychofizycznej ucznia. Niepowodzenia szkolne, związane z tym lęki i frustracje, kłopoty
i niepowodzenia mogą wywołać zniechęcenie, pasywność, bierność, obniżenie samooceny, problemy z poczuciem własnej wartości. Z czasem większe i wciąż narastające trudności mogą powodować wystąpienie reakcji nerwicowych i trudności wychowawczych. Te wszystkie trudne sytuacje mogą doprowadzić również do zaburzeń osobowościowych, do jąkania albo innych problemów o podłożu psychicznym. Nierozwiązane problemy, trudności w radzeniu sobie z sytuacjami, w których uczeń dodatkowo nie ma wsparcia, osłabiają wydolność umysłową dziecka, wpływają ujemnie na jego stosunek do nauki, szkoły i kolegów. U ucznia
z trudnościami w nauce rodzą się coraz silniejsze emocje, wstyd, niepokój, w końcu lęk przed szkołą. Dlatego jeśli liczba niepowodzeń szkolnych wzrasta, należy natychmiast zdiagnozować przyczynę problemu i podjąć działania, które pomogą dziecku wrócić na właściwe tory.
W orzeczeniu, lub opinii wydanej przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną może pojawić się zapis informujący o konieczności udziału ucznia w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych. Wychowawca klasy może również zgłosić konieczność udziału ucznia w tego typu zajęciach.

Mając świadomość, jak ważną rolę odgrywa sukces w życiu każdego dziecka, jak sukcesy i pochwały oraz wiara we własne siły dodają wiatru w żagle, warto zatroszczyć się
o wyrównanie opóźnień i braków rozwojowych, zająć się kształtowaniem pozytywnej motywacji do nauki, stworzyć uczniom możliwość opanowania określonego zasobu wiedzy oraz zapobiegać reakcjom nerwicowym i trudnościom wychowawczym,

Warto więc przybliżyć temat zajęć korekcyjno-kompensacyjnych i rozwiać wszelkie wątpliwości.

Co to są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne? Jaki jest cel tych zajęć?

W tym miejscu od razu należy zauważyć, że zdarza się jeszcze mylenie tej formy zajęć z zajęciami wyrównawczymi. Ponadto, rodzice czasami rezygnują z zajęć korekcyjno-kompensacyjnych przyznanych dziecku, gdyż nie wiedzą, czego mogą się po nich spodziewać, jaki jest ich cel,  po co one w ogóle są, jakie jest ich zadanie. Reasumując, nie rozumieją zasadności tych zajęć.

Rozróżnienie tych dwóch rodzajów zajęć jest kluczowe, ponieważ od formy otrzymanej pomocy przez dziecko zależy, czy odpowiada ona jego potrzebom.

Zajęcia wyrównawcze są odpowiednie wtedy, gdy dziecko ma zaległości
w wiadomościach z konkretnego przedmiotu. Powodem tego może być dłuższa nieobecność
w szkole lub słabsze możliwości przyswajania wiedzy z danej dziedziny.

Z kolei, gdy dziecko ma problemy z prawidłowym uczeniem się, wtedy mają zastosowanie zajęcia korekcyjno-kompensacyjne.

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne zamiennie nazywane także terapią pedagogiczną są jedną z form zajęć specjalistycznych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Wynika to z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, w którym zapisane jest, że zajęcia korekcyjno-kompensacyjne wchodzą w skład zajęć specjalistycznych, obok zajęć logopedycznych, zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne ( TUS) oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym.

Udział w zajęciach jest bezpłatny oraz dobrowolny, rodzic nie musi wyrazić zgody na zajęcia, które zostały zaproponowane dziecku przez szkołę. Jednak warto dowiedzieć się, jaki jest cel zajęć i w czym mogą one pomóc naszemu dziecku. A dopiero potem ostatecznie podjąć decyzję.

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są rodzajem terapii pedagogicznej, ukierunkowanej na korygowanie i kompensowanie zaburzeń psychoruchowych dziecka jako jednej ze szczególnie ważnych przyczyn niepowodzeń w szkole. Zajęcia mają za zadanie rozwijać oraz aktywizować funkcje osobowościowe i intelektualne uczniów, pomóc im w pełni uczestniczyć w procesie dydaktyczno-wychowawczym. Podczas zajęć uczniowie uczą się nie tylko nowych rzeczy, ale doskonalą umiejętności, które już zdobyli, umacniają wiarę we własne możliwości, a przede wszystkim są zachęcani do większej samodzielności.

Pomoc uczniowi w pokonaniu trudności uniemożliwiających mu uzyskiwanie dobrych wyników w szkole, budowanie u ucznia adekwatnej samooceny, stworzenie uczniowi możliwości wszechstronnego umysłowego, emocjonalnego i społecznego rozwoju to jedne
z kluczowych zadań takich zajęć. Nauczyciele prowadzący zajęcia korzystają z różnorodnych metod wspomagania rozwoju psychofizycznego, by osiągnąć najlepsze wyniki w pomocy uczniom.

Dla kogo są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne skierowane są do dzieci wymagających indywidualnego podejścia, mało samodzielnych, łatwo rozpraszających się, mających problemy z koncentracją, nieśmiałych, z dysleksją rozwojową (dysleksja, dysortografia, dysgrafia).  Są polecane także uczniom, którzy mają zaburzenia funkcji wzrokowych, słuchowych czy ruchowych. Jednym słowem do wszystkich dzieci, którym zaburzenia rozwojowe utrudniają opanowanie danych umiejętności, uznawanych za podstawowe.

Kto może prowadzić zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Zajęcia prowadzą nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje z zakresu terapii pedagogicznej. Oznacza to, że zajęcia korekcyjno-kompensacyjne może prowadzić nauczyciel – pedagog, który ma do tego specjalne uprawnienia.

Zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela terapeuty pedagogicznego w przedszkolach, szkołach i placówkach, o których mowa w § 3, § 4 i § 15–17, posiada osoba, która ukończyła:

• studia w zakresie terapii pedagogicznej, na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub placówki, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub

• studia na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki, i studia pierwszego stopnia, studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny, w zakresie terapii pedagogicznej, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne.

 

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne: ćwiczenia.

W czasie zajęć wykorzystywane są najnowsze metody wspomagania rozwoju psychofizycznego, poprawy efektywności przyswajania treści programowych, korygowania
i kompensowania zaburzeń funkcji poznawczych.  Specjaliści pomagają w zdobywaniu jednych z bardziej podstawowych umiejętności: naukę czytania, pisania, liczenia poprzez:

• stymulowanie ogólnego rozwoju ucznia;
• usprawnianie zaburzonych funkcji percepcyjnych i motorycznych;
• przezwyciężanie trudności w opanowaniu umiejętności czytania i pisania;
• przezwyciężanie trudności i usprawnianie umiejętności pisania ze słuchu oraz z pamięci
• utrwalanie reguł pisowni i wyrazów
• wyrównywanie szans edukacyjnych dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;
• zaspokojenie potrzeb rozwojowych dziecka poprzez uwzględnienie specyfiki jego trudności w nauce oraz dostrzeganie mocnych stron;
• kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego;
• kształtowanie umiejętności zastosowania w praktyce posiadanej wiedzy;
• wzbogacanie słownika uczniów;
• rozbudzanie motywacji do pracy nad wyrównywaniem braków;
• wdrażanie do samodzielności w pracy;
• utrwalenie podstawowych zasad ortograficznych;
• doskonalenie umiejętności samokontroli pisanych tekstów;
• doskonalenie umiejętności posługiwania się słownikiem ortograficznym i kształtowanie nawyku korzystania z niego.
• i wiele innych…

Czy warto posłać dziecko na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne???

W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o rozpoznawaniu przyczyn trudności szkolnych w problemach związanych z zaburzeniami zachowania i osobowości. Jeśli – my dorośli – widzimy, że nasze dzieci mają wyżej opisane problemy, warto się takimi zajęciami zainteresować. Wiedząc, co to są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, w czym mogą pomóc, łatwiej nam będzie się na nie zdecydować.

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne odpowiednio prowadzone przez wyspecjalizowanego nauczyciela mogą przynieść wymierne efekty, jednak należy pamiętać, że jest to proces często długotrwały, wymaga od ucznia systematyczności
w pracy, regularnego uczestnictwa w zajęciach, kontynuacji ćwiczeń w domu, także współpracy rodzica z nauczycielem – terapeutą prowadzącym zajęcia. Jednak efekty współpracy w postaci: nabycia umiejętności ucznia w przezwyciężaniu kłopotów, robieniu postępów i osiąganiu sukcesów, stania się bardziej samodzielnym, pozyskaniem wiary
w siebie, stanowią najlepszą nagrodę za trud i wkład poczynionej pracy oraz zaangażowanie.

Na sam koniec za  p. I. Czajkowską i K. Herdą przypomnę 6 zasad terapii pedagogicznej na której opierają się zajęcia korekcyjno-kompensacyjne:

1. Zasada indywidualizacji środków i metod oddziaływania korekcyjnego, czyli dostosowanie środków oraz  metod dydaktycznych i  wychowawczych do indywidualnych możliwości każdego dziecka.

2. Zasada powolnego stopniowania trudności w nauce czytania i  pisania, która uwzględnia złożoność tych czynności i możliwości percepcyjne dziecka. Treść powinna być dostosowana do możliwości rozumienia dziecka i przechodzenia od ćwiczeń prostych do bardziej złożonych. Dziecko pracuje swoim tempem, nie ma tutaj ograniczeń czasowych.

3. Zasada korekcji zaburzeń – ćwiczenia przede wszystkim funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności.

4. Zasada kompensacji zaburzeń – to przeplatanie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych, w celu kompensacji braków.

5. Zasada systematyczności – każda praca przynosi efekty, kiedy jest systematyczna, dlatego w terapii tak ważna jest częstotliwość wykonywanych ćwiczeń oraz systematyczna praca zarówno w szkole, jak i w domu.

6. Zasada ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego – zajęcia terapeutyczne powinny przeplatać się z dydaktycznymi. Ważna jest atmosfera panująca na zajęciach, która powinna opierać się na poczuciu wzajemnej akceptacji, bezpieczeństwie i życzliwości.

Opracowała: Ilona Śleżewska